جرمگیری چیست ؟
آیا ماده ترمیمی آمالگام سمی است ؟
فضا نگهدارنده چیست ؟
استفاده از فضا نگهدار در ارتودنسی اغلب در حیطه دندان شیری از دست رفته کودکان و (حفظ فضای موجود در قوس دندانی) به منظور رویش دندان های دائمی و به حداقل رساندن مشکلات رویش است.
برای جلوگیری از کج شدن و بهم ریختگی دندانهای دائمی کودک در دندانپزشکی اطفال از وسیله ای به نام فضا نگه دار استفاده می گردد. این وسیله برای باز نگه داشتن فضای خالی در قوس دندانی کودک قرار می گیرد. این وسیله انواع مختلف دارد که دکتر ارتودنتیست بسته به شرایط و با تشخیص خود از انواع مختلف آن استفاده می کند.
دندان های شیری اگر زودتر از موعد از دهان کودک خارج شوند (در اثر پوسیدگی یا تصادف) باعث از دست رفتن فضای لازم برای رویش دندان های دائمی می شوند.
زمانی که در کودکان پنج تا هفت سال دندانهای شیری زودتر از موعد مقرر می افتد. برای جلوگیری از کج شدن و بهم ریختگی دندانهای دائمی کودک از وسیله ای به نام فضا نگه دار استفاده می گردد. این وسیله برای باز نگه داشتن فضای خالی در قوس دندانی کودک قرار می گیرد.
جای خالی دندان از دست رفته ممکن است سبب کاهش فضای قوس دندانی شده و باعث ناهماهنگی در رویش دندان های دائمی شود.
در 6 ماهگی معمولا اولین دندان شیری کودکان می روید. کودکان معمولا از حدود سه سالگی تمامی دندانهای شیری شان در آمده و قادرند که از غذاهای جامد تغذیه نمایند. به طور نرمال تعداد دندانهای شیری کودک 20 عدد می باشد . از حدود 6 سالگی به تدریج دندانهای شیری می افتند و دندانهای دائمی جایگزین آنها می شود. معمولا این روند تا 12 سالگی کودک طول می کشد.
در بسیاری مواقع ممکن است که دندانهای شیری به دلایل مختلف زودتر از موعد مقرر بیافتد. در این چون سرعت رسد کودک بالا می باشد برای جلوگیری از کج شدن و بهم ریختن فرم دندان کودک از فضا نگه دار استفاده می کنند. فضا نگه دار را به جای دندان از دست رفته بر روی لثه قرار می دهند.
پیشگیری از بروز اختلالات دندانی ناشی از عدم مدیریت فضای دندانی در کودکان و مراقبت به هنگام و صحیح از دندان های شیری می تواند باعث سلامتی دندانها در بزرگسالی شود.
چرا باید فضا نگهدار استفاده شود؟
بسیاری از والدین اهمیتی به دندانهای شیری کودکشان نمی دهند. این کار بی نهایت اشتباه می باشد. دندانهای شیری فضای کافی را برای دندانهای دائمی فراهم می کنند. اگر دندانهای شیری بیافتد و جای آن دندانی بیرون نیاید فرم دندانهای دائمی به هم می خورد. دندانهای دائمی وقتی که می خواهند برویند، به ریشه دندانهای شیری فشار می آورند. در نتیجه این فشارها ریشه دندانهای شیری از بین می روند ودندان شیری لق می شود. بدین صورت دندانههای شیری می افتد و چند هفته بد از آن دندانهای دائمی جایگزین آن می شوند.
اما گاهی اوقات برخی دندانهای شیری زودتر از موعد می افتند. از جمله دلایلی که می توان برای این افتادن زودتر از موعد می توان به موارد زیر اشاره نمود.
صدمه دیدن دندان در هنگام زمین خوردن یا حوادث دیگر
پوسیدگی گسترده دندان
قند موجود در شیر باعث ایجاد حفره در مینای دندان می شود که ممکن است باعث از دست رفتن دندان شود.
عدم رویش دندان به صورت مادرزادی
زمانی که دندان زودتر از موعد می افتد، جای آن مدت زمان طولانی خالی می ماند. این مدت زمان کافی است که دندانهای دائمی کودک رشد نموده و جای دندان از دست رفته را بگیرند. از فضا نگه دار برای جلوگیری از این حرکت و از بین رفتن فرم دندانهای اصولی استفاده می کنند.
آیا همیشه لازم است فضا نگهدار استفاده شود؟
پاشخ خیر می باشد. دندانپزشک با استفاده ازمعایناتی که می کند زیر جای خالی دندان را بررسی می نماید. اگر در آنجا دندانی در حال بیرون زدن باشد دیگر از فضا نگه دار استفاده نمی کند.
فضا نگهدار چه مدت باید در دهان باشد؟
همانطور که در بالا به آن اشاره کردیم این متد را برای جبران جای خالی دندان از دست رفته استفاده می کنند. این وسیله را به محض بیرون زدن دندانهای دائمی می توان از دهان خارج نمود. اگر هم از روکش دندان به عنوان فضا نگه دار استفاده شده باشد، خود به خود با بیرون زدن دندان دائمی روکش می افتد.
بهترین راه حفاظت از فضا نگه دار
در مدت زمانی که فضا نگه دار درون دهان می باشد بهتر است که از مصرف شیرینی جات و شکلاتهای چسبنده خودداری شود.
کودک نباید فضا نگهداررا با زبان و یا انگشت تکان دهد.
خوراکی های سفت مصرف نشود
بهداشت دهان و دندان به خوبی رعایت شود.
معاینات مرتب توسط دندانپزشک